ЯҢАЛЫКЛАР

    2020 елның 8 сентябрендә Татарстан Республикасы Дәүләт алкоголь инспекциясенең Арча территориаль органы хезмәткәре тарафыннан эшләнгән план нигезендә Татарстан Республикасы Хезмәт, халыкны эш белән тәэмин итү һәм социаль яклау министрлыгының Саба муниципаль районындагы «Балкыш «халыкка социаль хезмәт күрсәтү үзәге» дәүләт автоном социаль хезмәт күрсәтү учреждениесендә әлеге үзәктә ял итүчеләр һәм дәваланучылар өчен чара оештырылды һәм үткәрелде. Чараның максаты-кулланучылар хокукларын яклау өлкәсендә хокукый мәгълүматны җиткерү иде.

Күбесе барлык злоупотреблений бара,чөнки кешеләр белми, үз хокукларын, түгел информированы турында сөйләде, аларны ничек якларга. Бу күренешләргә каршы ничек тә булса көрәшү өчен кулланучылар хокукларын яклау Турында федераль статуска ия Закон бар. Ул товарлар кулланучының һәм хезмәт күрсәтүчеләрнең үзара мөнәсәбәтләрен җайга сала, шулай ук бу хезмәттәшлектә булган хокукларның асылын җентекләп ачып бирә. Кулланучылар белән эшләү, иң беренче чиратта, аларны агартуга, закон тарафыннан бирелгән хокуклар, гарантияләр һәм яклау ысуллары белән танышуга юнәлдерелергә тиеш.

    Саба муниципаль районының Курсабаш авыл җирлегендә Татарстан Республикасы Дәүләт алкоголь инспекциясенең Арча территориаль органы начальнигы Булат Кадыйров һәм Татарстан Республикасы Дәүләт алкоголь инспекциясенең Арча территориаль органы контроль-инспекция бүлеге консультанты Азат Хәлилов катнашында гражданнарны кабул итү булды.

     Арча территориаль органы хезмәткәрләре тарафыннан даими рәвештә гражданнарны күчмә кабул итүләр үткәрелә. Чираттагы очрашу 2020 елның 9 июнендә Саба муниципаль районы Арташ авылында узды. Гражданнарны Татарстан Республикасы Дәүләт алкоголь инспекциясенең Арча территориаль органы начальнигы Булат Кадыйров кабул итте.
     Кабул итү барышында гражданнарга «кулланучылар хокукларын яклау турында» РФ Законы нигезендә үз хокукларын тормышка ашыру тәртибе, шул исәптән РФ Хөкүмәтенең 19.01.1998 ел, №55 карары белән расланган Товарларның аерым төрләрен сату кагыйдәләре аңлатылды.
     Нигездә, кабул итүдә авыл халкы катнашты, һәм сораулар сәүдә өлкәсенә кагылышлы иде. Халыкны аларның хокуклары кызыксындырды: техник яктан катлаулы көнкүреш товарлары, сыйфатсыз азык-төлек товарлары сатып алганда, гарантия ремонтын үткәрү сроклары турында, сыйфатлы товар сатып алу максатыннан кирәкле мәгълүмат булу турында һ.б.
Чара барышында «кулланучы өчен белешмәлек» буклетлары һәм «Вестник потребителя Татарстана»газетасы өләшенде.

      Кулланучылар хокукларын яклау товарлар (эшләр, хезмәт күрсәтүләр) куркынычсызлыгын, кулланучылар хокукларын яклау турындагы законнарны үтәүне контрольдә тоту, хокук бозуларны кисәтү һәм кулланучылар хокукларын яклау турындагы законнарны үтәмәгән өчен хокук бозучыларга карата җаваплылык чараларын куллану буенча хокук бирелгән дәүләт органнары тарафыннан яклана. Кулланучылар хокуклары дәүләт органнары системасына керми торган, әмма әһәмияте бәяләп бетергесез булган җирле үзидарә органнары тарафыннан да якланырга тиеш.

      2020 елның 24 апрелендә Татарстан Республикасы Дәүләт алкоголь инспекциясенең Арча территориаль органы эчке базарны үстерү һәм координацияләү бүлеге начальнигы Ләйсән Абдуллина Саба муниципаль районы Килдебәк урта мәктәбендә укучыларның кулланучылар грамоталылыгын күтәрү буенча дистанцион дәрес үткәрде. Укулар 9-10 нчы сыйныф укучылары белән, мәктәп уку-укыту эшләре буенча директор урынбасары, тарих һәм җәмгыять белеме укытучылары катнашында үткәрелде.

      Ел саен 15 мартта дөньяда кулланучылар хокукларын яклау көне (World Consumer Rights Day) билгеләп үтелә. Бу көнне 1961 елда АКШ конгрессында АКШ президенты Джон Ф.Кеннеди чыгыш ясады, анда беренче тапкыр «кулланучы» төшенчәсен тасвирлады һәм кулланучының төп дүрт хокукын: мәгълүматка хокук, куркынычсызлыкка хокук, сайлау хокукы һәм ишетелү хокукын атады.

Хәзерге вакытта товарларның һәм хезмәт күрсәтүләрнең сыйфаты һәм иминлеге турындагы мәсьәлә дәүләт вәкилләрендә дә,гади кулланучыларда да зур кызыксыну уята. Кулланучылар базарында хокук бозуларга каршы көрәшнең иң нәтиҗәле һәм халык мәнфәгатьләренә җавап бирә торган ысулы- бозылган хокукларны яклау гына түгел, аларны кисәтү һәм бетерү дә. Кулланучылар белән эшләү, иң беренче чиратта, аларны агартуга, закон тарафыннан бирелгән хокуклар, гарантияләр һәм яклау ысуллары белән танышуга юнәлдерелергә тиеш. Бу мәсьәләне хәл итүдә җирле үзидарә органнары да катнашырга тиеш.

      Өлкән яшьтәге кешеләр халыкның социаль яктан аеруча игътибар, кайгырту, аларның тормыш проблемаларын хәл итүдә катнашу һәм ярдәм күрсәтүне, законлы хокукларын яклауны таләп итүче категориясенә керә. Әйтик, 2020 елның 21 гыйнварында ТР Дәүләт алкоголь инспекциясенең Арча территориаль органы хезмәткәре Азат Хәлилов Саба муниципаль районында "Балкыш "реабилитация үзәге" автоном коммерцияле булмаган оешмасының өлкән яшьтәге кешеләре белән әңгәмә үткәрде. Кабул итүнең максаты-өлкән яшьтәге кешеләрнең хокукый культурасын күтәрү, аларны кулланучылар хокукларын яклау өлкәсендәге закон нигезләре белән таныштыру, өлкәннәргә карата хокук бозуларны кисәтү иде.

    Без шундый төрле, әмма безне берләштерә торган мизгелләр бар. Мәсәлән, без барыбыз да – кулланучылар. Көн саен без азык-төлек, көнкүреш әйберләре сатып алабыз һәм сату-алу хокук мөнәсәбәтләренә керәбез. Мәсәлән,яңа телефон, телевизор яки тун сатып алдык, ә алар сыйфатсыз булып чыкты,ди. Мондый очракта кибет акчаны кире кайтарудан яки товарны алыштырудан баш тарта. Күпләр, андый хәлгә эләгеп, нәрсә эшләргә, кая мөрәҗәгать итәргә, ничек дөрес итеп шикаять язарга кирәклеген белми. Кулланучылар хокукларын яклау турындагы законнарны киң колачлы пропагандалауны тәэмин итү, кулланучылар мәгарифе мәсьәләләренә игътибарны җәлеп итү максатыннан чыгып, гражданнарны даими рәвештә кабул итү зарур.